Nếu người lớn cứ mãi làm hết tất cả công việc thay bé, lớn lên trẻ sẽ quen thói ỷ lại. Khi vắng bố mẹ, bé không biết làm cách nào để chăm sóc cho bản thân mình.


Sau 4 tuổi, bé đã có thể rửa bát đĩa. Ảnh: Sheknows

Các ông bố bà mẹ hiện đại thường làm tranh phần việc của con, một phần vì muốn con được sung sướng, một phần sợ bé lóng ngóng không biết làm gì dẫn đến hỏng hóc đồ đạc trong nhà và gây nguy hiểm cho bản thân; phần khác do thiếu kiên nhẫn và kỹ năng hướng dẫn bé làm việc.

Thay vì lo sợ bé làm hỏng, tốt nhất bạn hãy dạy cho bé kỹ năng để không thể làm hỏng. Thay vì sợ bé cầm dao có thể cắt vào tay, tại sao bạn không dạy bé cách cầm dao sao cho không thể cắt vào tay. Làm sao bạn có thể chắc chắn rằng bé sẽ không sử dụng dao khi bạn vắng mặt.

Thực ra một đứa trẻ 2-3 tuổi đã có thể làm một số việc, trong đó có cả việc dỡ bát đĩa từ máy rửa bát – công việc tưởng như rất phức tạp đối với một đứa trẻ vụng về. Bạn hãy chú ý mà xem, bé rất chính xác và cẩn thận khi chơi Playmobil hay các trò xếp hình Lego, và chắc chắn bé có thể áp dụng những kỹ năng đó khi làm việc nhà.

Tôi đã từng thử với cậu con trai 3 tuổi của mình. Tôi bảo bé đi dọn giường. Sau vài phút ngạc nhiên ban đầu, bé đi thẳng về phòng mình và bắt đầu làm công việc mẹ yêu cầu. Bé sao chép lại những hành động mà tôi làm mỗi sáng. Tất nhiên, bé xếp chăn gối không được gọn gàng lắm, nhìn hơi khó chịu. Tôi đã phải tự chiến đấu với bản thân để không sửa lại những gì bé đã làm. Bé rất vui khi chạy đi khoe với bố công việc vừa làm của mình với một kết quả mà không bị mẹ phàn nàn. Các buổi sáng sau đó, bé đều rất hào hứng với việc thu dọn giường của mình.

Tôi cho rằng, trẻ em ngày nay không được bố mẹ giao trách nhiệm đầy đủ về công việc nhà và cuối cùng điều này không có lợi cho cả bố mẹ lẫn con cái. Giáo sư tâm lý Jean Twenge và W. Keith Campbell đã từng nói trên tờ New Yorker rằng: “Cha mẹ muốn được con cái chấp nhận. Đó là một sự đảo ngược của lý tưởng thời quá khứ khi trẻ em phải phấn đấu để được cha mẹ thừa nhận. Nếu bé được miễn làm việc hoàn toàn để tránh rủi ro, chúng ta có thể chờ đợi gì ở bé khi tham gia vào thế giới thực”.

Dưới đây là danh sách công việc các bé có thể làm. Có thể bạn sẽ rất ngạc nhiên với khả năng của các bé.

Bé 2-3 tuổi:

  • Thu dọn đồ chơi.
  • Dỡ bát đĩa từ máy rửa chén bát (với các loại bát đĩa là đồ bằng kim loại, nhựa).
  • Lau bụi bẩn bằng giẻ lau hoặc loại chổi sợi lông nhỏ.
  • Quét sàn nhà.
  • Giúp mang quần áo từ máy giặt ra chỗ phơi hoặc máy sấy khô.
  • Thu dọn giường.

Từ 4-5 tuổi:

  • Tất cả các công việc trên.
  • Đổ rác.
  • Lau hoặc xếp dọn bàn ăn.
  • Rửa bát dưới sự giám sát của bố mẹ.
  • Đi vớ (tất).
  • Nhổ cỏ.
  • Cho thú nuôi (chó, mèo, chim, cá) ăn.

Từ 6-8 tuổi:

  • Tất cả các việc trên.
  • Cùng mẹ chuẩn bị bữa ăn (rửa rau quả, nêm gia vị, thái rau củ).
  • Phơi và cất quần áo vào tủ.
  • Gửi thư, kiểm tra thư trong hộp thư gia đình.
  • Tỉa lá cây.

Từ 9-11 tuổi:

  • Tất cả những việc trên.
  • Làm những món ăn đơn giản (luộc trứng, luộc rau, nấu cơm, nướng bánh mì…).
  • Lau sàn nhà.

Trẻ từ 12-14 tuổi:

  • Tất cả các việc trên.
  • Chuẩn bị và chế biến một bữa ăn hoàn chỉnh.
  • Lau chùi tủ lạnh.
Tham Vấn Tâm Lý